قنداق کردن نوزاد که در گذشته بیشتر انجام می شد، طی سال های اخیر به دلایل مختلف ولی به شکلی جدید توسط بعضی از پزشکان دوباره پیشنهاد شده است: ایجاد حس امنیت و آرامش به نوزاد، جلوگیری از پرش اعضای بدن نوزاد که خواب او را مختل می‌کند، و جلوگیری از خراش صورتش که به دلیل عدم کنترل نوزاد روی دست هایش بوجود می‌آید. نکته مهم دیگر در قنداق کردن جا به جایی راحت تر نوزاد به وسیله مادر است.ما در این مقاله آموزش قنداق کردن نوزاد به همراه مزایا و عوارضی که میتواند به دنبال داشته باشد را به شما آموزش می دهیم

قنداق نوزاد چیست؟

قنداق نوزاد برای پیچیدن نوزادان در یک پتو یا پارچه نازک است.

قنداق به نوزاد کمک می کند تا زمانی که به زندگی بیرون از رحم عادت کند،احساس امنیت و آرامش کند.

قنداق کردن نوزادباعث می شود تا دست‌ها و پاهایش را تکان ندهد،و یکدفعه با این حرکات بیدار نشود  

روش قنداق کردن نوزاد ،گام به گام 

1-پتوی قنداق نوزاد را به شکل الماس پهن کنید و یکی از گوشه های آن به سمت بالا روی یک سطح صاف (مانند وسط تختتان) باشد. گوشه بالایی را حدود 6 اینچ به سمت پایین تا کنید.

2-سر او باید بالای لبه تا شده پتو قرار گیرد و بدنش باید مستقیماً به سمت پایین به سمت گوشه پایین کشیده شود.

3.مرحله سوم

سپس سمت چپ پتو را بردارید و آن را روی بازوی چپ و سینه او بپیچید. پتو را زیر بازوی راست و پشت او بچسبانید. در این مرحله دست چپ کودک شما پوشیده می شود اما بازوی راست او آزاد خواهد بود.

4-گوشه پایین پتو را روی بدن کودک خود تا کنید و آن را زیر اولین چین، زیر چانه او قرار دهید. بازوی

راست کودکتان را صاف کنید و سمت راست پتو را روی بدن کودکتان بکشید و آن را زیر سمت چپ او قرار دهید.

5.مرحله پنجم

پایین پتو را به آرامی بچرخانید و آن را زیر نوزاد خود قرار دهید .

خطرات و عوارض قنداق نوزاد

1-خفگی

بسیاری از نوزادانی که قنداق می شوند، در اثر غفلت والدین به سندرم مرگ ناگهانی دچار می شوند، زیرا دراثر قنداق کردن نوزاد با پتوی نرم، سر نوزاد به علت کوچک بودن به داخل پتو رفته و احتنال خفه شدن برای او وجود دارد. این خطر معمولا در هنگام حرکت دادن نوزاد قنداق شده وجود دارد. نوزاد قدرت نفس کشیدن قوی را ندارد. بنابراین هنگام حرکت در داخل پتو، احتمال خفه شدن او وجود دارد.

 2-گرم شدن زیاد نوزاد

 نوزاد هنگامی که بدنیا می آید، باید گرم نگه داشته شود، زیرا هنوز قدرت گرم نگه داشتن بدن خود را ندارد. بنابراین قنداق کردن نوزاد در هفته اول، به گرم نگه داشتن او کمک می کند، اما اگر نوزاد در فصل گرم سال بدنیا بیاید، خطر گرم شدن بیش از حد او وجود دارد. گرم شدن بیش از حد بدن در روزهای گرم سال خطرناک است، زیرا در روزهای اول زندگی، احتمال زرد شدن نوزاد به علت تغذیه با شیر مادر وجود دارد که گرم شدن بیش از حد او سبب تعریق و از دست رفتن آب بدن می شود و احتمال زردی نوزاد بالا می رود.

یکی از راه ها برای بررسی دمای بدن نوزاد، چک کردن دمای قفسه سینه نوزاد می باشد . اگر دمای بدن او بالا برود، باید میزان لباس او کاهش پیدا کند. همچنین توصیه می شود در مواقعی که نوزاد تب دارد، از قنداق کردن او پرهیز شود .

 3-کشیدگی بیش از اندازه دست و پاها

 اگر فردی که قصد قنداق کردن نوزاد را دارد، به تحرک کافی او در قنداق توجه نداشته باشد و طرز برخورد صحیح با حرکت مدام دست و پای نوزاد را نداند، ممکن است به نوزاد آسیب برساند و سبب رگ به رگ شدن و یا کشیدگی عضلات نوزاد شود. بنابراین به مادرانی که به تازگی صاحب نوزاد شده اند توصیه می شود آموزش کافی را در این خصوص ببینند .

4-آسیب مفاصل زانو

 حالت طبیعی پاهای نوزاد باعث می شود که استخوان های ران و مفاصل به درستی رشد کنند که قنداق کردن نوزاد باعث جلوگیری از رشد طبیعی استخوان ها خواهد شد.

قنداق کردن کودک سبب ایجاد احتمالات مفصلی بخصوص مفصل لگن در کودک می شود . قنداق کردن دختر بچه ها خطر ناکتر بوده چرا که خطر دررفتگی مادرزادی لگن و احتمالات مفصل لگن در دختربچه ها بیشتر است و قنداق کردن باعث ایجاد اختلال در رشد لگن و بعدها در راه رفتن کودک می شود .

 مزایای قنداق کردن نوزاد

اگر قنداق کودک به درستی انجام شود می تواند مانند یک محافظ  برای کودک عمل نماید.

قندان کردن بباعث می شود تا خواب آرام تری داشته باشند و اگر خوش شانس باشید حتی برای مدت طولانی تری در خواب بمانند.

در اکثر فرهنگ های شرقی در طی نسل ها قندان کردن نوزادان مرسوم بوده است . همچنین در کتاب مقدس مسیحیان قرارگرفتن حضرت عیسی مسیح در پارچه قندان  پس از تولد ذکر شده است.

 قندان نوزاد  به عنوان یک عمل پذیرفته شده ، به تازگی و در دهه نود در دنیای غرب بیشتر شده است

با این حال مطالعات زیادی از اوایل دهه 1960  بر نقش مهمی که قندان کردن نوزادان بر آرامش آنها دارد انجام شده بود.

گرچه ممکن است در مورد قندان کردن نوزادان چالش هایی وجود داشته باشد و عده ای مخالف انجام این کار باشند اما  آنچه محققان دریافتند به صورت واضحی بیان کننده مزایای استفاده از قندان می باشد.

در آزمایشی که به روی این موضوع انجام گردید دو گروه از نوزادان مورد بررسی قرا رگرفتند . عده ای قندان شده بودند و گروه کنترل بدون قندان بودند . بر طبق نتایج به دست آمده نوزادان وقتیکه قندان می شوند ساکت ترند ، بیشتر می خوابند و ضربان قلب آنها پایین تر و پایدارتر است در حالیکه گروه کنترل که شامل نوزدان بدون قندان بود ، کییفیت خواب نوزادان پایین تر بود و نسبت به گروه اول  نتایج نامطلوبی بدست آمد.

اهمیت قنداق در یک نکته ساده نهفته است. قندان کردن با محدود کردن فعالیت حرکتی  نوزاد شرایط سکون و آرامش داخل رحم مادر را شبیه سازی می نماید  و با این کار باعث آرامش بیشتر نوزاد می گردد.

قندان کردن منجر به گریه کمتر ، ضربان قلب با ثبات تر و توانایی خواب از طریق  کاهش رفلکس مورو افزایش می یابد.

رفلکس استارتل یا مورو :

این رفلکس در بدو تولد وجود دارد و معمولاً در ۴–۳ ماهگی قطع می‌شود. در این رفلکس نوزاد در صورت مواجهه با یک استرس ناگهانی محیطی همچون صدا، سر و پاها را باز می‌کند و بازوها را به بالا و بیرون برده و انگشتان دست را باز می‌کند.

بسیاری از نوزادان تا 3 یا 4 ماهگی به دلیل رفلکس مورو از خواب می پرند و اگرچه  این یک تجربه طبیعی است ، اما ممکن است آزار دهنده باشد و باعث بیداری مکرر کودک شما گردد  مخصوصاً اگر درمراحل ابتدایی خواب باشد و هنوز به خواب عمیقی فرو نرفته باشد.

نکات مهم :

• پارچه قنداق باید نرم باشد ، اما خیلی شل و اویزان نباشد.
• شما باید بتوانید دو تا سه انگشت خود را بین سینه کودک و پتو قندان  قرار دهید.
• و پتو باید در اطراف باسن او شل باشد تا بتواند پاهای خود را آزادانه حرکت دهد.
• اگر به نظر می رسد که کودک شما ترجیح می دهد که بازوهایش در حالت آزاد باشد ، بیرون آوردن یک یا هر دو بازو از قنداق میتواند کار مفیدی برای نوزاد باشد.
• اگر کودک شما بیش از حد  نا آرام و نگران است بهتر است برای دقایقی  او را آرام بگذارید و به او فرصت دهید تا کمی استراحت کند و  سپس تلاش نمایید که  او را قندان نمایید.
• اما اگر به نظر می رسد کودک شما همیشه در تلاش است تا از قنداق خود خارج شود ،و در حالت آزادنه راحت تر می خوابد و آرام تر است ممکن است به صورت کلی قندان برای او مناسب نباشد.

انواع مختلف قنداق در بازار

• قنداق نوزاد دو کاره 

• قنداق چیکو

• قنداق پنبه ای 

• قنداق سامر 

• قنداق نخی
•  

تا چند ماهگی نوزاد را میتوان قنداق کرد؟

طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا، باید در حدود ۸ هفتگی یا حدود دو ماهگی قنداق را متوقف کنید. برای درک اینکه چرا این توصیه را باید جدی بگیرید، مهم است بدانید که چرا شما در وهله اول باید قنداق نوزاد را متوقف کنید. به محض اینکه نوزاد شما شروع به غلت زدن کرد، مهم است که قنداق را متوقف کنید. منطقی است: وقتی نوزاد را قنداق می کنند، بازوانش قفل می شوند. اگر آنها در حالی که در این وضعیت محدود هستند روی شکم خود بچرخند، خطر خفگی را به همراه دارد، زیرا نوزاد ممکن است برای چرخیدن به پشت با دشواری روبرو شود.

نویسنده : حسینی